ÖZET

Amaç:

Balkan çizgili kaplumbağası olarak bilinen Mauremys rivulata, bir tatlı su kaplumbağasıdır. Bu sürüngen, birçok çevresel kirleticiye ve Haemogregarina stepanowi paraziti de dahil olmak üzere bazı enfeksiyöz etkenlere maruz kalmaktadır. Bu çalışma, Çanakkale ilinde üç farklı lokasyonda (Bozcaada, Gökçeada ve Dardanos) yakalanan M. rivulata türü tatlı su kaplumbağalarında hemogregarin enfeksiyonunun mikroskobik prevalansını belirlemek ve bazı risk faktörlerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.

Yöntemler:

Yirmi dört adet kan örneği alınmış, sürme kan preparatları hazırlanmış ve mikroskobik olarak hemogregarin parazitlerin varlığı taranmıştır. Ayrıca habitatlardan su numuneleri de alınmış ve bu numunelerin fizikokimyasal ve mikrobiyolojik analizleri yapılmıştır.

Bulgular:

H. stepanowi’nin sosis şeklindeki intrasitoplazmik gelişim evreleri tespit edilerek morfolojik tespit yapılmış ve 24 kaplumbağadan 13’ünün (%54,2) enfekte olduğu belirlenmiştir. H. stepanowi prevalansı su kirliliğinin diğer yerlere göre daha yüksek olduğu Gökçeada ilçesinde en yüksek düzeyde (%90,0) tespit edilmiştir. Enfeksiyonun dağılımı ile kaplumbağaların cinsiyeti, suyun sıcaklığı, sudaki fekal koliform sayısı ve sudaki çözünmüş oksijen miktarı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. H. stepanowi enfeksiyonu prevalansı açısından lokaliteler arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmış olup, enfeksiyon başlıca Gökçeada ilçesinde tespit edilmiştir.

Sonuç:

Bu çalışma, tatlı su kaplumbağası M. rivulata'nın Türkiye’deki hemoparaziter hastalıkları hakkında bilgi vermesi açısından önem taşımaktadır.