ÖZET
Amaç:
Kemirgenler, halk sağlığı riski oluşturan parazitler gibi birçok zoonotik patojen için rezervuar konak ve önemli potansiyel kaynak rolü oynadığından, kemirgenlerde parazitlerin yaygınlığının araştırılması önem taşımaktadır.
Yöntemler:
İran’ın kuzeyindeki Mazandaran eyaletinde, anlık canlı tuzaklar kullanılarak toplam 118 sıçan-Rattus rattus yakalandı. Dışkılarından numuneler toplanan her bir sıçan ayrıca ektoparaziter amaçlı inceleme için ince dişli bir tarakla taranarak toplandı ve incelendi. Dışkı örnekleri ıslak yayma, formalin-eter yöntemi ile incelendi ve modifiye aside dayanıklı boyama ve trikrom ile boyandı.
Bulgular:
İncelenen sıçanlarda gastrointestinal parazitlerin genel prevalansı %75,4 idi. Cryptosporidium spp. (%30,5) en yaygın protozoon iken, bunu Giardia spp. (%20,3), Entamoeba muris (%13,5), Trichomonas muris (%10,1) ve Spironucleus muris (%3,3) izledi. Helmint yumurtalarının prevalansı, Syphacia obvelata (%24,5), Hymenolepis diminuta (%10,1) ve Trichuris muris (%9,3) şeklinde idi. Enfeste 102 kemirgenden toplanan 3060 ektoparazitlerin dağılımı ise, bit (%40 Polyplax spp.), akar (%33,3) ve pire (%16,1 Xenopsylla cheopis ve %10,6 Xenopsylla astia) şeklinde idi.
Sonuç:
Çalışma alanında toplanan sıçanlarda ekto ve gastrointestinal parazit prevalansı oldukça yüksektir. Ayrıca Rattus rattus, insan sağlığı için potansiyel risk olarak değerlendirilebilir.