ÖZET

Amaç:

Güney Amerika kökenli Plodia interpunctella (Hübner) (Lepidoptera Pyralidae) her kıtada bulunan ve depolama ürünlerine zarar veren önemli zararlılardan biridir. P. interpunctella ve diğer depolanmış ürün zararlılarının mikrobiyal kontrolü için entomopatojenlerin kullanımına yönelik bir ilgi vardır. Bir protistan entomopatojen grubu olarak Coccidia, konakçıya özgü olup, konaklar üzerindeki patojenik etkileri daha belirgindir. Bu patojenik etki, artan konakçı ölümü veya insektisitlere karşı daha yüksek duyarlılık ile sonuçlanmasına rağmen, doğal popülasyonlarda coccidianların baskılayıcı potansiyeli yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışmada, bir coccidian entomopatojenin karakterizasyonun yapılması, dağılımı ve enfeksiyon oranlarının belirlenerek P. interpunctella popülasyonlarındaki doğal baskılama potansiyelinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Yöntemler:

Üç yıl boyunca (2019-2021), on dört popülasyondan toplam 3,432 P. interpunctella örneği (2,047 ölü, 413 canlı larva, 932 ergin ve 40 pupa) toplanmıştır. Makroskopik incelemeden sonra, şüpheli numuneler Ringer solüsyonunda disekte edilmiş ve daha sonra konak yağ dokusunu içeren preperatlar hazırlanarak Coccidian patojenlerin varlığı açısından ışık mikroskobunda 400-1000X büyütmede incelenmiştir.

Bulgular:

Patojen larva, pupa ve erginlerin yağ dokusunda gözlenmiştir. 29,52±3,32 (25,27-35,08) μm çapında ölçülen ookistler, 8 sporokist içermektedir. Sporokistler 9,11±0,61 (8,90-9,85) μm olarak ölçülmüştür. İncelenen 3,432 P. interpunctella larva, pupa ve ergininin 45 tanesinin enfekte olduğu tespit edilmiştir. Coccidian enfeksiyonlarının bazı popülasyonlarda %29,2 gibi önemli sayılabilecek seviyelere ulaştığı tespit edilmiştir. Enfeksiyon, incelenen on dört popülasyonun üçünde (%21,4) gözlenmiştir.

Sonuç:

Bu çalışmada sunulan coccidian entomopatojen, Türkiye’deki P. interpunctella popülasyonlarından elde edilen ilk Adeleid Coccidian kaydıdır. Adelina mesnili Perez'in (Coccidia: Adeleidae) en az üç popülasyonda saptanması ve enfeksiyon oranının %29,2’ye ulaşması, bu patojenin P. interpunctella popülasyonlarında küçümsenemeyecek kadar önemli bir etkiye sahip olduğunu doğrulamaktadır.