ÖZET
Leishmania parazitleri Dünya’da 88 ülkeyi etkileyen farklı hastalıklara sebep olmakta ve leishmaniasis kontrol yöntemleri yeterince başarılı olamamaktadır. Aşı hazırlanması ise son öneri olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, aşı adayı olarak farklı Leishmania (L.) major antijenlerini belirlemek ve geç tip aşırı duyarlılık (DTH) üzerine aşının etkisini belirlemektir. Adjuvanlı veya adjuvansız aşı hazırlanmasında birçok farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, L. major antijenlerinden beş farklı yöntemle ham antijen kombinasyonları hazırlandı. İmmunolojik etkisi geç tip aşırı duyarlılık reaksiyonu ile değerlendirildi. Bunun için Balb/c fare ve beyaz laboratuvar faresine (out breed) total protein + BCG uygulaması 5 farklı dozda, 100, 200, 300, 400, 500 μg/ml, uygulandı. Sonuçlarımız, kokteyl antijenin fazlasıyla spesifik olduğunu gösterdi. BCG solvent veya fizyolojik su uygulanan kontroller şimdiye kadar önemli bir etki göstermedi. Hepsi birlikte değerlendirildiğinde, kokteyl aşıya hücresel immun yanıtın etkisi L. major ile aşının deneysel modelde kutanöz leishmaniasise karşı önemli derecede spesifik etkisi olduğunu gösterdi.