ÖZET

Zoonotik enfeksiyonlar global öneme sahip olup gerek düşük ve orta gelirli ülkelerde gerekse geliri yüksek ülkelerde büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Küresel ısınma, çevresel ve ekolojik değişiklikler, yasadışı insan ve hayvan hareketleri, bölgesel sivil savaşlar ile fakirlik zoonotik enfeksiyonların ortaya çıkması ve dünya genelinde yayılmasında predispoze faktörler olup ayrıca gelecek için büyük tehdit oluşturmaktadırlar. Bununla birlikte, çevre kirliliği ve antimikrobiyel direnç zoonotik enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesinde çok ciddi tehdit oluşturmaktadır. Doğal lokasyonu, sivil savaşlara bağlı bölgesel mülteci göçleri ve göçmen kuşlar gibi hayvan hareketleri dolayısıyla Türkiye birçok yeni ve tekraren ortaya çıkan zoonotik enfeksiyonlar açısından risk taşımaktadır. Türkiye’de bugüne kadar 37 bakteriyel, 13 mantar, 29 viral, 28 parazitik (3 trematod, 7 cestod, 10 nematod ve 8 protozoon) olmak üzere toplam 107 farklı zoonotik enfeksiyon bildirilmiştir. Buna ilaveten 15 farklı artropod grubu ve 1 sülük enfestasyonu olmak üzere birçok ektoparazitik zoonozlar da günümüze kadar Türkiye’den bildirilmiştir. “Tek Sağlık” konsepti, özellikle zoonotik enfeksiyonlarla mücadele stratejilerinin geliştirilmesinde uygun bir yaklaşımdır. Bu derlemede “Tek Sağlık” perspektifi ışığında Türkiye’de insan ve hayvanlarda görülen zoonotik hastalıklar hakkında bilgi verilmiştir.