ÖZET

Bu çalışma sığır karaciğerinde serum A vitamini ve β-karoten değerleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için yapıldı.

Postmortem inceleme ve konfirmasyon sonrasında karaciğer parazit enfeksiyonu türüne göre toplam 150 örneklem seçildi. Karaciğerdeki parazitik lezyonlar Fasciola hepatica, Dicrocoelium dendriticum ve hidatik kist olarak üç gruba ayrıldı. Kontrol grubu olarak herhangi bir parazit enfeksiyonu olmayan sığırlardan 50 örnek alındı. A vitamini, β-karoten (μg/dL), alanin aminotransferaz (ALT) ve aspartat aminotransferaz (AST) düzeyleri değerlendirildi.

D. dendriticum, F. hepatica ve hidatik kist olan doğal yollardan enfekte olmuş sığırlarda A vitamini seviyeleri daha düşüktü. Serum β –karoten düzeyleri tüm gruplarda anlamlı şekilde düşük bulundu (p<0,05). Parazitik hastalığı olan hayvanlarda ALT ve AST aktiviteleri kontrol grubuna göre anlamlı derecede daha yüksekti (p<0,01). Üç tip karaciğer enfeksiyonunun tümünde, β-karoten ve A vitamini seviyeleri ile karaciğer enzim aktiviteleri arasında anlamlı bir negatif korelasyon saptandı (p<0,001).

Bu çalışmanın bulgularına göre, karaciğer parazit enfeksiyonu olan sığırlarda düşük serum A vitamini ve β-karoten seviyeleri görülmüştür ve vitamin takviyeleri verilmelidir.