ÖZET

Mollosidal ve insektisidal etki gösteren dört bitki ekstratı laboratuvar koşulları altında Biomphalaria alexandrina, Lymnea cailliaudi salyangoz türleri, bunların yumurtaları ve Culex pipiens’in larvalarına karşı olan etkinlikleri açısından değerlendirilmiştir. Bu ekstraktlar, üzüm tohumu, ökaliptus, nar ve Verbesina’nın alkol ekstraktları ve ökaliptus yağıdır.

Farklı konsantrasyonlar ve farklı sürelerde bu bitki ekstraktlarına maruz bırakılan vektörlerde farklı ölüm oranları elde edilmiştir.

Salyangozlardaki toplam ölüm oranları (LC₁₀₀) üzüm tohumu için 100 ppm/12-24saat, ökaliptus için 200 ppm/18-24saat, nar için 100 ppm/12-18saat, Verbesina için 100-200 ppm/24saat ve ökaliptüs yağı için 100-200 ppm/12saat olarak belirlenmiştir. Ancak sadece ökaliptus (LC₁₀₀=100-200 ppm/24saat) ve Verbesina LC₁₀₀=100-200 ppm/24saat) alkol ekstraktları ile ökaliptus yağı (LC₁₀₀=100-200 ppm/12-48saat) salyangoz yumurtaları üzerine öldürücü etki göstermiştir. Bundan başka bazı bitki ekstraktları C. pipiens larvaları üzerine olan öldürücü etkiyi indüklemiştir LC₁₀₀=200 ppm/48saat). Bununla birlikte, üzüm tohumu ve nar alkol ekstratkları ne salyangoz yumurtaları üzerine ne de C. pipiens larvaları üzerine etkili olmamıştır. Çalışılan bitki ekstraktlarının aktiviteleri referans mollusid (bakır sülfat) ve insektisit (Temefos) maddelere benzer olarak değerlendirilmiştir.

Mısır’daki yerli bitkilerin biyolojik olarak aktif vektörler için zengin potansiyel kaynaklar olduğu, güvenli, biyolojik olarak yıkılabilir, çevreye dost ve doğal mollusid ve insektisisidal ajanlar üretilebileceği görülmüştür.