ÖZET

Rhinosporidium seeberi (R. seeberi) insan ve hayvanlarda, öncelikle burun delikleri ve konjunktivada gelişen tümör benzeri poliple karakterize olan Rhinosporidiosis etkenidir. Büyük, yuvarlak şekilli olgun evreler ve daha küçük endosporlar ile karakterize olup; kültürü yapılamamaktadır. Yirminci yüzyılın başında, R. seeberi sporozoan parazit olarak düşünülüp daha sonra ilkel fungus olarak sınıflandırılmış, ancak akuatik parazitler ile morfolojik benzerlikleri de fark edilmiştir. R. seeberi “18S small-subunit ribosomal DNA” sekans analizi ile hayvan-mantar ayrımı düzeyinde yer alan DRIP grubu balık parazitleri içerisine dahil olmuştur. Kesin tanı ve tedavi için cerrahi eksizyon sonrası polip tabanının elektro-koterizasyonu ve histolojik incelemesi gereklidir. Denenen ilaç tedavileri arasında sadece Dapson ile bazı hastalarda remisyon sağlanmıştır. Hastalık Hindistan, Pakistan ve Sri Lanka’da endemik olarak görülse de diğer ülkelerde de rastlanmaktadır ve hastaların ortak öyküsünün durgun suya girmek olduğu gözlenmiştir. Sırbistan’da 1992 ile 1995 yılları arasında bir salgın meydana gelmiş ve Türkiye’de günümüze dek toplamda beş olgu bildirilmiştir. Rhinosporidiosis bulaş yolunun suyla temas ile ilişkilendirilmesi ve etkenin akuatik parazitlerin bir grubunda olması nedeniyle, akuatik hayvanların doğal konaklar olduğu ve memeli konakların enfeksiyona kontamine su ile kontakt sonucunda yakalandıkları düşünülmektedir. Bu nedenle, R. seeberi’ye filogenetik olarak yakın türler ile enfekte hücre serilerinde anti parazitik ilaçların etkilerinin taranması gerektiği gibi, enfeksiyonun balıklarda ve rezervuar olarak doğadaki hayvanlarda araştırılmasına da ihtiyaç vardır.