ÖZET
Amaç:
Araştırma Konya’da bir mezbahada kesilen sığırların karaciğerinden izole edilen kist hidatiklerinin mevsimsel prevalansını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntemler:
Toplam 49,545 kesilmiş sığır, karaciğerde kist hidatik varlığı yönünden incelendi. Çalışma 1 Haziran 2018 ile 31 Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleştirildi.
Bulgular:
En yüksek kist hidatik prevalansı sonbaharda (%10,83) gözlendi. Bunu ilkbahar (%4,41), kış (%2,90) ve yaz (%2,66) mevsimi izledi. Genel prevalans ise %3,93 idi. Ay bazında kist hidatik prevalansına bakıldığında en yüksek enfeksiyon oranı Eylül (%7,87), Haziran (%7,16) ve Ağustos (%7,14) aylarında tespit edilirken, en düşük prevalans Şubat (%2,72) ve Ocak (%2,83) aylarında görüldü. Cinsiyet açısından bakıldığında en yüksek prevalans dişi hayvanlarda yaz mevsiminde (%24,65) ve ilkbahar mevsiminde (%18,45) rastlandı. Erkek hayvanlarda enfeksiyon oranı dişilere göre çok düşüktü. Ancak yıl boyunca erkeklerde en yüksek prevalans sonbaharda (%2,36) ve en düşük prevalans kışta (%1,68) gözlendi. Dişi sığırlar arasında düvelerde kış döneminde (%6,52) olan en yüksek prevelans, ineklerde yaz aylarında (%27,52) olarak tespit edilmiştir.
Sonuç:
Çalışma süresi boyunca kist hidatik ile enfekte karaciğerlerin imhası nedeniyle toplam 56,434 USD’lik ekonomik kayıp tahmin edilmiştir. Çalışma, Konya’da hidatidozun yaygınlığı ve ekonomik önemi hakkında fikir vermektedir.
References
1
Fadakar B, Tabatabaei N, Borji H, Naghibi A. Genotyping of Echinococcus granulosus from goats and sheep indicating G7 genotype in goats in the Northeast of Iran. Vet Parasitol 2015; 214: 204-7.
2
Avcıoğlu H. Cystic Echinococcosis (Cyst Hydatid) in Cattle, In: Parasitic Diseases in Cattle. In: Parasitic Diseases in Veterinary Medicine. Eds: İnci A, 2nd edition, Meta Press: İzmir; 2016.p.204-9.
3
Şenlik B. Echinococcosis. In: Parasitic Diseases in Dogs and Cats. In: Parasitic Diseases in Veterinary Medicine. Eds: Dumanlı N, Meta Pres: İzmir; 2016.p1183-95.
4
Yaylak E, Konca Y, Koyubenbe N. A Study on health protection managements and health disorders survey of cattle breeders’ association registered farms in Odemis, Izmir. Hayvansal Üretim 2016; 57: 28-40.
5
Soulsby EJL. Helminths, Arthropods and Protozoa of Domesticated Animals. 7th Ed., Bailliere Tindall: London; 1986.
6
Yıldız K, Tunçer Ç. [Prevalence of hydatid cysts in cattle in the province of Kirikkale]. Turkiye Parazitol Derg 2015; 29: 247-50.
7
Aydın MF, Gökmen S, Koç Ş, Adıgüzel E, Kocaman H, Çöplü M, et al. Evaluation the knowledge levels regarding Hydatid cyst mong butchers in Karaman Province of Turkey. Van Vet J 2015; 26: 147-50.
8
Sarıözkan S, Yalçin C. Estimating the production losses due to cystic Echinococcosis in ruminants in Turkey. Vet Parasitol 2009; 163: 330-4.
9
Anonymous. Turkey Statistical Institute, Databases, Animal İstatistikleri 2021. Available from: https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/HAYGEM.pdf Access date: June 2021.
10
Dik B, Cantoray R, Handemir E. The spread and economic importance of hydatidosis in small and bovine animals slaughtered in Konya Meat and Fish Institution Combination. Turkiye Parazitol Derg 1992; 16: 91-2.
11
Çivi S, Güler S, Kesici S. Economic losses due to cyst hydatid according to the records of Konya Meat Fish Institution and Konet Facilities. Turkiye Parazitol Derg 1995; 19: 237-42.
12
Onah DN, Chiejina SN, Emehelu CO. Epidemiology of echinococcosis/hydatidosis in Anambra State, Nigeria. Ann Trop Med Prasitol 1989; 83: 387-93.
13
Isakov SI, Safronov MG, Ivanova RN. Strains of Echinococcus in Yakutiya. Vet Moskva 1993; 9: 36-9.
14
Artures CF, Souza RM, Ribeiro RPM. Prevalence and geographical distrubution of bovine hydatidosis in the state of Minas Gerais, Brasil. Arg Bras Med Vet Zootecnia 1996; 48: 623-7.
15
Lis H. Results of veterinary inspection of slaughtered animals in Poland and their economic significance. Med Weter 1998; 44: 267-9.
16
WHO. Manual on echinococcosis in Humansand Animals: a PublicHealth Problem of Global Concern. World Organization for Animal Health 12, rue de Prony, 75017 Paris: France; 2012.p.286.
17
Almalki E, Al-Quarishy S, Abdel-Baki AS. Assessment of prevalence of hydatidosis in slaughtered Sawakny sheep in Riyadh city, Saudi Arabia. Saudi J Biol Sci 2017; 24: 1534-37.
18
Özçelik S. Cystic echinococcosis and echinococcosis inTurkey. XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 69, June, 4-8, Kuşadası-Turkey. 2001.
19
Aydenizöz M. Helmintological researches in dogs of Konya region. Turkiye Parazitol Derg 1997; 4: 429-34.
20
Gıcık Y, Kara M, Sarı B, Kılıç K., Arslan MÖ. Intestinal parasites of Red foxes (Vulpes vulpes) and their zoonotic importance for humans in Kars province. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2009; 15: 135-40.
21
Gıcık Y, Kara M. The prevalence of cystic echinococcosis in cattle and sheep slaughtered in the Kars province. Turkiye Parazitol Derg 2004; 28: 136-9.
22
Esatgil MU, Tüzer E. Prevalence of hydatidosis in slaughtered animals in Thrace, Turkey. Turkiye Parazitol Derg 2007; 31: 41-5.
23
Acıöz M, Çeliksöz A, Özçelik S, Değerli S. Prevalence of cyst hydatic in slaughtered cattle between April and May 2005 in Sivas. Turkiye Parazitol Derg 2008; 32: 205-7.
24
Düzlü Ö, Yıldırım A, Sarıözkan S, İnci A. The economic importance of cystic echinococcosis in sheep and cattle from three different slaughterhouses in Kayseri region. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2010; 7: 7-11.
25
Balkaya İ, Şimşek S. Prevalence and economic importance of hydatidosis and fasciolosis in slaughtered cattle in Erzurum province of Turkey. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2010; 16: 793-7.
26
Oğuz B, Değer S. Cystic Echinococcosis and cysticerci of Taenia hydatigena in cattle and sheep slaughtered in a Van local slaughterhouse. Turkiye Parazitol Derg 2013; 37: 186-9.
27
Başpınar S, Kaplan M, Keleştemur N. The prevalance of cystic echonicoccosis in live stock slaughtered between 2008-2012 FU Med J Health Sci 2014; 28: 89-92.
28
Yibar A, Selcuk O, Senlik B. Major causes of organ/carcass condemnation and financial loss estimation in animals slaughtered at two abattoirs in Bursa Province, Turkey. Prev Vet Med 2015; 118 : 28-35.
29
Bağdatlıoğlu Aİ. Prevalance of some cestodes larvae (Hydatid cyst, Cysticercus bovis, Cystcercus tenuicollis) among the slaugthered cattle in Aydın region. Aydın Adnan Menderes University Institute of Health Sciences Veterinary Parasitology (Veterinary) Program Master Thesis. 2019.
30
Şenlik B. Development of Echinococcus Species, Echinococcosis. Altıntaş N, Tınar R, Çoker A. Eds. Ege University Printing House, Bornova: İzmir; 2004.p.31-44.
31
Azami M, Anvarinejad M, Ezatpour B, Alirezaei M. Prevalence of hydatidosis in slaughtered animals in Iran. Turkiye Parazitol Derg 2013; 37: 102-6.
32
Ayad A, Benhanifia M, Balla, EH, Moussouni L, Ait-Yahia F, Benakhla A. A retrospectivesurvey of fasciolosisandhydatidosis in domesticruminantsbased on abattoirs’ data in Bejaiaprovince, Algeria. Veterinaria 2019; 68: 47-51.
33
Şenlik B. The prevalence of hydatidosis in sheep in Bursa region and its relationship with age, race and gender. Turkiye Parazitol Derg 2000; 24: 304-8.
34
Torgerson PR. Economiceffects of echinococcosis. Acta Trop 2003; 85: 113-8.
35
Umur S. Prevalence and economic importance of cystic echinococcosis in slaughtered ruminants in Burdur, Turkey. J Vet Med B Infect Dis Vet Public Health 2003; 50: 247-52.
36
Arslan MÖ, Umur Ş. Prevalence and economic importance of hydatidosis in slaughtered sheep and cattle in Erzurum slaughterhouses. Kafkas Univ Vet Fak Derg 1997; 3: 167-71.
37
Uslu U, Küçükyağlıoğlu A, Şenlik B. Prevalence of liver hydatidosis and its economic significance in sheep slaughtered in a private abattoir in Konya. Turkiye Parazitol Derg 2021; 45: 5-10.
