ÖZET

Haemoproteus spp. güvercinlerde sıkça görülen kan parazitlerindendir. Bu parazitin varlığı Türkiye dahil dünyanın pek çok farklı coğrafi bölgelerindeki güvercinlerden bildirilmiştir. Kırıkkale yöresinde güvercin yetiştiriciliği hobi olarak yapılmaktadır. Bu güvercinlerde Haemoproteus spp.’nin yaygınlığına ilişkin bilgi bulunmamaktadır. Bu çalışmada Kırıkkale yöresinde hobi amaçlı yetiştirilen taklacı güvercinlerde Haemoproteus spp.’nin yaygınlığının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Bu çalışmada Şubat–Mart (2016) tarihleri arasında Kırıkkale’nin güvercin yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı, iki farklı bölgesinde (Kırıkkale merkezi ve Yahşihan ilçesi) 173 taklacı güvercin incelenmiştir. Güvercinlerin kanat altı venasından heparinli mikrokapillar tüp aracılığıyla kan örnekleri alınmıştır. Alınan kan örneklerinden yayma froti hazırlanmış ve %5’lik Giemsa ile boyanmıştır. Güvercinlerde bulunan ektoparazitlerin ayrı kapaklı kutulara alınmıştır. Güvercinlere ait epidemiyolojik bilgiler (yaş ve cinsiyet) hayvan sahibi tarafından öğrenilmiş ve kayıt altına alınmıştır.

İncelenen 173 güvercinin 23’ü (%13,2) Haemoproteus spp. ile enfekte bulunmuştur. Parazite 1 yaş ve üzeri güvercinlerde %73,9, 1 yaş altı güvercinlerde ise %26,1 oranında rastlanmıştır. Haemoproteus spp. dişilerde %56,6 (13/23), erkeklerde %43,4 (10/23) oranında görülmüştür, enfeksiyon görülmesi bakımından cinsiyete bağlı bir farlılık tespit edilmemiştir (p= 0,821). Güvercinlerde bulunan ektoparazitlerin hepsi Columbicola spp. olarak teşhis edilmiştir.

Kırıkkale yöresindeki güvercinlerde Haemoproteus spp.’nin varlığı bu çalışma ile ilk kez belirlenmiştir.