ÖZET
Kemirgenler, halk sağlığı riski oluşturan parazitler gibi birçok zoonotik patojen için rezervuar konak ve önemli potansiyel kaynak rolü oynadığından, kemirgenlerde parazitlerin yaygınlığının araştırılması önem taşımaktadır.
İran’ın kuzeyindeki Mazandaran eyaletinde, anlık canlı tuzaklar kullanılarak toplam 118 sıçan-Rattus rattus yakalandı. Dışkılarından numuneler toplanan her bir sıçan ayrıca ektoparaziter amaçlı inceleme için ince dişli bir tarakla taranarak toplandı ve incelendi. Dışkı örnekleri ıslak yayma, formalin-eter yöntemi ile incelendi ve modifiye aside dayanıklı boyama ve trikrom ile boyandı.
İncelenen sıçanlarda gastrointestinal parazitlerin genel prevalansı %75,4 idi. Cryptosporidium spp. (%30,5) en yaygın protozoon iken, bunu Giardia spp. (%20,3), Entamoeba muris (%13,5), Trichomonas muris (%10,1) ve Spironucleus muris (%3,3) izledi. Helmint yumurtalarının prevalansı, Syphacia obvelata (%24,5), Hymenolepis diminuta (%10,1) ve Trichuris muris (%9,3) şeklinde idi. Enfeste 102 kemirgenden toplanan 3060 ektoparazitlerin dağılımı ise, bit (%40 Polyplax spp.), akar (%33,3) ve pire (%16,1 Xenopsylla cheopis ve %10,6 Xenopsylla astia) şeklinde idi.
Çalışma alanında toplanan sıçanlarda ekto ve gastrointestinal parazit prevalansı oldukça yüksektir. Ayrıca Rattus rattus, insan sağlığı için potansiyel risk olarak değerlendirilebilir.