ÖZET

Acanthamoeba yaygın olarak doğal ve suni çevre kaynaklarında yayılan özgür yaşayan bir amiptir. Acanthamoeba patyojenik genotipleri amibik keratit ve granülomatöz amibik ensefalit gibi kronik insan hastalıklarına neden olurlar. Bu çalışmanın amacı, İran’ın güneydoğusunda yer alan Sistan bölgesinde havuzlarda ve durgun su birikintilerinde bulunan Acanthamoeba genotiplerini belirlemek ve tanımlamaktır. Bu tanımlayıcı çalışma Zabul Tıp Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesinde yer alan Parazitoloji Laboratuarında yapılmıştır.

Bu tanımlayıcı çalışmada, Sistan bölgesinde yer alan Zabol, Zahhak, Hirmand, Hamoon ve Nimrooz’daki havuzlardan ve su birikintilerinden 93 numune alındı. Numunelerin kültürleri, 0.45-μm nitroselüloz filtre kağıdı ile süzüldükten sonra, ısıyla öldürülmüş Escherichia coli ile zendinleştirilmiş %1,5 non-nutrient agar ortamında yapıldı. Polimeraz zincir reaksiyonu (PZR), Acanthamoeba türünü saptamak için özelleştirilmiş primerler kullanılarak yapıldı. Acanthamoeba genotiplerini belirlemek amacıyla pozitif numune dizilimi kullanıldı.

Seksen iki özgür yaşayan amip pozitif kültür örneğinden 38 izolatın, Acanthamoeba türü olduğu PZR ile doğrulandı. Dizilimde, 34 (%89,47) numunenin T4 genotipine, üç (%7,9) numunenin T5 genotipine ve bir (%2,63) numunenin de T3 genotipine ait olduğu belirlendi.

Bu çalışmada bulunan tüm genotipler potansiyel olarak patojeniktir. T4 genotipi, amibik keratitten sorumlu olan başlıca Acanthamoeba genotipidir. Su kaynakları özgür yaşayan amipin dağılması açısından potansiyel bir risk faktörüdür. Bu nedenle, sağlık yetkililerinin bu konuya dikkat etmeleri ve enfeksiyondan korunma konusunda eğitime daha çok önem vermeleri önerilmektedir.