ÖZ
Bu araştırma, 1990’dan 2019’a kadar kistik ekinokokkoza (CE) atfedilebilecek bölgesel ve ulusal hastalık yükünün yanı sıra epidemiyoloji ve hastalık kontrolüne ilişkin bilgileri, özellikle Halkın Orta Asya Bölgeleri’ne vurgu yaparak güncellemeyi amaçlamaktadır.
1990’dan 2019’a kadar tüm Orta Asya ülkelerinde CE için küresel, bölgesel ve ulusal düzeyde morbidite, mortalite ve engelliliğe göre düzeltilmiş yaşam yıllarını hesapladık ve kişi başına GSYİH ile CE’nin hastalık yükü arasındaki ilişkiyi analiz ettik.
2019 yılında en fazla sayıda CE olgusu Kazakistan’da kaydedildi [23986; %95 belirsizlik aralığı (Üİ); 19796; 28908]; Özbekistan (41079; 18351; 76048); ve Tacikistan (10887; 4891; 20170) 9 ülke arasında yer alıyor. CE’nin en büyük ASIR’sine sahip üç ülkenin Kazakistan (127,56; %95 UI: 105,34-153,8), Özbekistan (123,53; %95 UI: 58,65-219,16) ve Tacikistan (121,88; 58,57-213,93) olduğu tahmin edilmektedir. Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan CE olgularının sayısında en büyük artışları yaşarken (sırasıyla %125, %97 ve %83), Gürcistan, Kazakistan ve Ermenistan ise en büyük düşüşleri (%45, %8, %8 gördü ve sırasıyla %3).
CE’nin neden olduğu hastalık yükünü azaltmak için bulgularımız halk sağlığı profesyonellerinin ve politika yapıcıların maliyet-fayda girişimlerini tasarlamasına yardımcı olabilir. CE’nin toplum üzerindeki etkisini azaltmak için bölgenin endemik ülkelerine daha fazla para verilmesi öneriliyor. Ekinokokkoz, kistik, olumsuz sağlık etkileri, engellilik nedeniyle kaybedilen yaşam yılı, yaşın bir fonksiyonu olarak ortaya çıkma oranı, yaşın bir fonksiyonu olarak ölüm oranıdır.
Anahtar Kelimeler: Hastalık yükü, kistik ekinokokkoz (CE), yaşa standardize edilmiş ölüm oranı, engelliliğe göre düzeltilmiş yaşam yılı (DALY), yaşa standardize edilmiş insidans hızı, Orta Asya
