ÖZET

Bu çalışmanın amacı nematod parazit Eustrongylides sp.’nin Channa punctatus üzerine patofizyolojik etkilerini araştırmaktır.

Toplam 250 balık Ocak 2012-2014 süresi boyunca araştırılmıştır. Nematodun sebep olduğu etkiyi araştırmak için, normal ve enfekte konaklar üzerine hematolojik, serum biyokimyasal, histolojik ve taramalı elektron mikroskop (scanning electron microscope) çalışmaları uygulanmıştır.

Parazitle enfekte balıklarda WBC (beyaz kan hücresi) sayımı, MCV (ortalama hücre yoğunluğu), MCH (ortalama hücre hemoglobini)’nin değerleri anlamlı şekilde daha yüksek (P<0,01) iken, enfekte olmayan balıklarda RBC (kırmızı kan hücresi) sayımı, hematokrit ve hemoglobinin ortalama değerleri anlamlı şekilde daha yüksektir (P<0,01). Enfekte balıklarda, aspartat aminotransferaz [AST] (416 UL-1), alanin aminotransferaz [ALT] (73,35 UL-1), alkalin fosfataz [ALP] (161,6 mg dl-1) ve kolesterol (154,82 mg dl-1)’ün ortalama değerleri enfekte olmayan balıklarınkinden anlamlı olarak daha yüksektir (P<0,01). Anlamlı farklılıklar enfekte ve enfekte olmayan balıklar arasında toplam protein ve glukoz seviyelerinde de gözlenmiştir. Konak dokuların histolojik ve taramalı elektron mikroskobu çalışmaları bir seri mekanik zarar ve patolojik değişiklikleri açığa çıkarmıştır.

Bu çalışmadan Eustrongylides sp.’nin konağı üzerine anlamlı etkiye sahip olduğu sonucu çıkarılabilir ve, bu bulgular, yetiştiriciliği yapılan balıkların sağlık durumlarını izlemede araç olarak kullanılabilir. (Turkiye Parazitol Derg 2016; 40: 42-7)