ÖZET
Amaç:
Bu çalışmanın amacı, Erzurum ilinde yetiştirilen koyunlarda Eimeria ve helmint türlerinin varlığını ve yaygınlığını dışkı bakısı ile ortaya koymaktır.
Yöntemler:
Dışkı örnekleri, Şubat-Mart 2019 tarihlerinde Aziziye, Yakutiye ve Palandöken ilçelerinde yetiştirilen farklı yaş ve cinsiyetteki 784 koyundan toplandı. Toplanan dışkı örnekleri Fulleborn flotasyon, Benedek sedimentasyon ve Baermann-Wetzel metotları ile incelendi.
Bulgular:
İncelenen örneklerde, Eimeria oocystleri %49,36 (387/784), helmint etkenleri ise %74,11 (581/784) oranlarında saptandı. Eimeria spp. pozitif örneklerde; E. parva (%59,68), E. ovina (%51,67), E. faurei (%47,80), E. ahsata (%39,27), E. granulosa (%36,62), E. punctata (%28,42), E. pallida (%26,09), E. ovinoidalis (%18,34), E. crandallis (%16,79), E. intricata (%15,76), E. weybridgensis (%11,36) ve E. marsica (%6,20) türleri belirlendi. Cins/tür bazında tanımlanan helmint etkenleri şunlardır: Dicrocoelium spp. (%33,91), Fasciola spp. (%5,68), Paramphistomum spp. (%2,58), Moniezia spp. (%5,85), Trichostrongylid tip yumurta (%49,05), Marshallagia spp. (%38,73), Nematodirus spp. (%20,98), Trichuris spp. (%14,46), Protostrongylus spp. (%18,42), Dictyocaulus filaria (%2,41) ve Muellerius capillaris (%1,38).
Sonuç:
Paraziter enfeksiyonlar, hayvan yetiştiriciliğinde önemli ekonomik kayıplara neden olmaktadır. İlerleyen dönemlerde, bu çalışmanın verileri doğrultusunda bu bölge hayvanlarında saptanan parazitlere yönelik koruma ve kontrol çalışmalarının planlanması ve hayvan yetiştiricileri ile bu bilgilerin paylaşılması düşünülmektedir.
References
1
Bölükbaş C S, Doğanay A. Helmint enfeksiyonların da alternatif kontrol yaklaşımları. Turkiye Parazitol Derg 2007;31:322-6.
2
Taylor M A. Emerging parasitic diseases of sheep. Vet Parasitol 2012;189:2-7.
3
Wang C R, Xiao J Y, Chen A H, Chen J, Wang Y, Gao Y F, et al. Prevalence of coccidial infection in sheep and goats in northeastern China. Vet Parasitol 2010;174:213-7.
4
Katharina R, Lea H, Claudia B, Sonja W, Christian E, Christina S. 10-year parasitological examination results (2003 to 2012) of faecal samples from horses, ruminants, pigs, dogs, cats, rabbits and hedgehogs. Parasitol Res 2017;116:3315-30.
5
Carrau T, Silva L M R, Pérez D, Failing K, Martínez-Carrasco C, Macías J, et al. Associated risk factors influencing ovine Eimeria infections in southern Spain. Vet Parasitol 2018;263:54-8.
6
Mohamaden W I, Sallam N H, Abouelhassan E M. Prevalence of Eimeria species among sheep and goats in Suez Governorate, Egypt. J Vet Med Sci 2018;6:65-72.
7
Oliveira de Macedoa L, Santosa M A B, Marinho da Silvaa N M, Maciel do Rêgo Barrosa G M, Alvesb L C, Giannellic A, et al. Morphological and epidemiological data on Eimeria species infecting small ruminants in Brazil. Small Rum. Res 2019;171:37-41.
8
Pedreira J, Paz-Silva A, Sanchez-Andrade R, Suarez J L, Arias M, Lomba C, et al. Prevalences of gastrointestinal parasites in sheep and parasite-control practices in NW Spain. Prev Vet Med 2006;75:56-62.
9
Belina D, Giri A, Mengistu S, Eshetu A. Gastrointestinal Nematodes in Ruminants: The Parasite Burden, Associated Risk Factors and Anthelmintic Utilization Practices in Selected Districts of East and Western Hararghe, Ethiopia. J Vet Sci 2017;8:2-7.
10
Brahma A, Jas R, Das S, Ghosh J. Prevalence of Gastrointestinal Helminth Infection in Garole Sheep of Sundarban Delta in West Bengal. Indian J Anim Res 2018;8:57-60.
11
Sayın F, Kahyaoğlu T, Çakmak A. Ege Bölgesinde (İzmir, Manisa, Aydın) koyun ve keçilerde Eimeria türlerinin tespiti. Ankara Üniv Vet Fak Derg 1986;33:90-6.
12
Demir S. Eimeria species in sheep slaughtered in Bursa meat and fish plant. Acta Parasitol 1995;19:132-9.
13
Arslan M O, Umur S, Kara M. The prevalence of Coccidian Species in Sheep in Kars Province of Turkey. Trop Anim Health Prod 1999;31:161-5.
14
Özer E, Şaki C E. Türkiye’de coccidiosis. In: Coccidiosis. Dincer S, Editör. Turkiye Parazitol Derg İzmir; 2001. p. 151-162.
15
Kaya G. Prevalence of Eimeria Species in Lambs in Antakya Province. Turk J Vet Anim Sci 2004;28:687-92.
16
Gül A, Kılınç S G. Bingöl Belediye Mezbahasında Kesimi Yapılan Koyun ve Keçilerde Dışkı Bakılarına Göre Endoparaziterin Yaygınlığının Araştırılması. Dicle Üniv Vet Fak Derg 2016;2:61-6.
17
Umur S, Yukarı B A. An Abattoir Survey of Gastro-Intestinal Nematodes in Sheep in the Burdur Region, Turkey. Turk J Vet Anim Sci 2005;29:1195-201.
18
Sevimli F. Checklist of small ruminant gastrointestinal nematodes and their geographical distribution in Turkey. Turk J Vet Anim Sci 2013;37:369-79.
19
Kurtpınar H. Erzurum, Kars ve Ağrı vilayetleri sığır, koyun ve keçilerinin yaz aylarına mahsus parazitleri ve bunların doğurdukları hastalıklar. Türk Vet Hekim Dern Derg 1956;26:3226-32.
20
Kurtpınar H. Erzurum, Kars ve Ağr. vilayetleri sığır, koyun ve keçilerinin yaz aylarına mahsus parazitleri ve bunların doğurdukları hastalıklar. Türk Vet Hekim Dern Derg 1957;27:3320-5.
21
Vural A, Doğru C, Onar E, Özkoç Ü. Erzurum bölgesi kuzularında paraziter fona tesbiti ve parazitlerin et verimine olan etkileri. Pendik Vet Mikrob Enst Derg 1980;12:27-47.
22
TUIK, 2018, Available from: URL: https://biruni.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul.
23
Maff. Fisheries and Food. Reference Book. In: H M S O editors. Manual of Veterinary Parasitological Laboratory Techniques. London; 1986. 5pp.
24
Idris A, Moors E, Sohnrey B, Gaul, M. Gastrointestinal nematode infections in German sheep. Parasitol Res 2012;110:1453-9.
25
Pelledry L P. Coccidia and Coccidiosis. Parey, Berlin, 2. Auflage, 1974, 723-761.
26
Soulsby E J L. Helminths, arthropods and protozoa of domesticated animals. 6rd ed. Bailliere; 1986.
27
Khan M N, Rehman T, Iqbal Z, Sajid M S, Ahmad M, Riaz M. Prevalence and Associated Risk Factors of Eimeria in Sheep of Punjab, Pakistan”, World Acad Sci Eng Technol 2011;80:1329-34.
28
Chartier C. Paraud C. Coccidiosis due to Eimeria in sheep and goats, a review. Small Ruminant Res 2012;103:84-92.
29
Yakhchali M, Golami E. Eimeria infection (Coccidia: Eimeriidae) in sheep of different age groups in Sanandaj city, Iran. Veterinarski Arhiv 2008;78:57-64.
30
Çaya H. Adana ili Mezbahalarında Kesilen Küçük Ruminantlarda Karaciğer Helmint Enfeksiyonlarının şiddeti ve Yayılışı. AVKAE Dergisi 2012;2:1-17.
31
Değer M S, Biçek K, Karakuş A. Prevalence of Dicrocoelium dentriticum in sheep and goats slaughtered in Van region (Van municipality slaughterhouse). Van Vet J 2017;28:21-4.
32
Aydın A. Hakkari Belediye Mezbahasında Kesilen Hayvanlarda Anolocephalidae Türlerinin Yayılışı. YYU Vet Fak Derg 2013;24:5-8.
33
Yıldırım A, İça A. Kayseri Yöresinde Koyunlarda Akciğer Kıl Kurdu Enfeksiyonlarının Prevalansı. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2015;2:73-8.
34
Singh R, Bal M S, Singla L D, Kaur P. Detection of anthelmintic resistance in sheep and goat against fenbendazole by faecal egg count reduction test. J Parasit Dis 2017;41:463-6.
35
Bansal D K, Agrawal V, Haque M. A slaughter house study on prevalence of gastrointestinal helminths among small ruminants at Mhow, Indore. J Parasit Dis 2015;39:773-6.
36
Khajuria J K, Katoch R, Yadav A, Godara R, Gupta S K, Singh A. Seasonal prevalence of gastrointestinal helminths in sheep and goats of middle agro-climatic zone of Jammu province. J Parasit Dis 2013;37:21-5.
37
Kantzoura V, Kouam M K, Theodoropoulo, H, Feidas H, Theodoropoulos G. Prevalence and Risk Factors of Gastrointestinal Parasitic Infections in Small Ruminants in the Greek Temperate Mediterranean Environment”, Open Vet J (OJVM) 2012;2:25-33.
38
Merlin A, Chauvin A, Madouasse A, Froger S, Bareille N, Chartier C. Explaining variability in first grazing season heifer growth combining individually measured parasitological and clinical indicators with exposure to gastrointestinal nematode infection based on grazing management practice. Vet Parasitol 2016;225:61-9.
39
Yasmin C, Otoi T, Setiadi M A, Karja N W K. Maturation and fertilisation of sheep oocytes cultured in serum-free medium containing silk protein sericin. Acta Vet Hung 2015;63:110-7.
