ÖZET

Bu çalışmada; (i) sığır, koyun ve keçilerdeki helmintlerin saptanması; (ii) toplumdaki çeşitlilik ve zenginliğinin belirlenmesi; (iii) konak yaşı, cinsiyeti, diyeti vemevsimsel faktörlerinin etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Toplam olarak, 485 sığır, 1144 koyun ve 989 keçinin dört mevsim boyunca helmintleri incelenmiştir. Dört trematod, dört sestod ve bir nematod olmak üzere dokuz çeşit helmint saptanmıştır. Genel infeksiyon prevalansı sığırda %12,92, koyunda %18,63 ve keçide %13,45 olarak bulunmuştur. Echinococcus granulosus’un en yaygın olan parazit olduğu belirlenmiştir. Konak başına genel olarak tür zenginliği sığırda 1.23, koyunda 0.95 ve keçide 0.53 olarak bulunmuştur. Tür zenginliği, prevalans ve ortalama yoğunluğun konağın yaşı, cinsiyeti, diyeti ve mevsime bağlı olarak değişiklik gösterdiği saptanmıştır. Sonuç olarak, çalışılan faktörlerin çiftlik hayvanlarında bulunan helmintlere olan etkisinin bir türden diğerine değiştiği görülmüştür. Buna karşın, bu çalışmada elde edilen infeksiyon oranlarının ve tür çeşitliliğinin konak türüne tipik olduğunu veya çalışılan alanın karakterlerine bağlı olduğunu söyleyebilmek için diğer konak populasyonlarının da incelenmesi gerektiğini düşünmekteyiz.