ÖZET

Bu çalışmada Centaurea lydia (Peygamber çiçeği) ve Phlomis nissolii (Çalba) endemik bitkilerinden elde edilen ekstrelerin T. gondii trofozoitleri ile enfekte edilmiş fibroblast hücre kültüründe potansiyel antitoksoplazma etkinlikleri araştırılmışı amaçlanmıştır.

Centaurea lydia’ ın hekzan, kloroform, metanol ekstrelerinin ve Phlomis nissolii’ nin etanol, kloroform ve infüzyon ekstrelerinin sitotoksisiteleri WST-1 testi ile kolorimetrik değerlendirilmiştir. Endemik bitki ekstreleri ile muamele edilmiş (55 µg/ml) ve kontrol WI-38 hücre hatları 5×105 T. gondii trofozoiti ile enfekte edilmiş, 7. gün, 14. gün ve 24. günde besi yerindeki parazit sayısı belirlenmiştir

C. lydia ve P. nissolii ekstrelerinin 0,86-55 µg/mL ardışık konsantrasyonlarının WI-38 hücre hattında herhangi bir sitotoksik bir etkisi saptanmamış ve bu ekstrelerin fibroblast hücre hattı üzerinde sitotoksisite göstermemesi olumlu bir etki olarak değerlendirilmiştir. C. lydia ekstresi 55 µg/mL konsantrasyonu T. gondii trofozoitlerine karşı belirgin bir aktivite göstermiştir. Trofozoit sayısında ekstre verilmeyen grupta 47,5 katlık bir artış saptanırken, C. lydia ekstresi verilen grupta ise 84 katlık bir azalma saptanmıştır. P. nissolii ekstresi verilen grupta ise 36 katlık bir artış saptanmış ve antitoksoplazma aktivitesi göstermemiştir

Endemik bitki C. lydia ekstresinin toksoplazmozis tedavisi için iyi bir aday ilaç olabileceği gösterilmiştir. In vitro olarak gösterilen bu etkinliğin in vivo hayvan modellerinde araştırılması gerektiği kanısına varılmıştır