ÖZET
Amaç:
Bu çalışma Bingöl ilindeki bazı sulak alanların Hirudinea faunasını belirlemek amacıyla, 2017 ve 2018 yıllarında iki yıllık arazi çalışması ile gerçekleştirilmiş olup, 13 istasyonda yürütülmüştür.
Yöntemler:
İstasyonlara ait su parametreleri yerinde ölçülerek kaydedilmiştir. Sülük örnekleri Bingöl Üniversitesi Biyoloji Bölümü Zooloji Laboratuvarı’na canlı olarak getirilip oda sıcaklığı koşullarında çalışma süresince canlı olarak muhafaza edilmiş olup, tür teşhisleri canlı örnekler üzerinden yapılmıştır. Toplanan sülük örneklerinin familya, cins ve tür düzeyinde teşhisleri yapılmıştır.
Bulgular:
Çalışmada dört familyada altı cinse ait yedi tür kaydedilmiştir. Bunlar Erpobdella octoculata (L., 1758), Erpobdella testacea (Savigny, 1822), Glossiphonia complanata (L. 1758), Hirudo verbana Carena, 1820, Piscicola geometra (L., 1761), Placobdella costata (Fr. Müller, 1846), Theromyzon tessulatum (O. F. Müller, 1774) türleridir.
Sonuç:
Tespit edilen sülük türleri verilen lokasyonlar için ilk kayıt olmaktadır.
References
1
Moser WE, Govedich FR, Klemm D. Annelida, Euhirudinea (leeches). In: Encyclopedia of Inland Waters. Oxford, UK : G.E. Likens, editor. Elsevier Ltd. 2009.p.116-23.
2
Laghzaoui EM, Abbad A, El Mouden E. Host-parasite association of Placobdella costata (Glossiphoniidae: Hirudinea) and Mauremys leprosa (Geoemydidae: Testudinoidea) in aquatic ecosystems of Morocco. Parasitol Res 2020; 119: 3459-67.
3
Sket B, and Trontelj P. Global diversity of leeches (Hirudinea) in freshwater. In: Balian EV, Lévêque C, Segers H, Martens K, editors. Freshwater Animal Diversity Assessment. Developments in Hydrobiology; Springer: Dordrecht; 2007.
4
Sağlam N. Sülük biyolojisi ve yetiştirme teknikleri. Ticari Balık Türlerinin Biyolojisi ve Yetiştirme Teknikleri Hizmet İçi Eğitim Semineri. Ankara: Tarım ve Köy işleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Su Ürünleri Daire Başkanlığı 2000.p.51-6.
5
Wells S, Coombes W. The status of and trade in the medicinal leech. Traffic Bull 1987; 8: 64-9.
6
Kasparek M. Zum Handel und Populationsstatus des Medizinischen Blutegels (Hirudo medicinalis) in der Türkei. Germany : Unpubl. Report to Bundesamt für Naturschutz (German Scientific CITES Authority), 1994.
7
Sawyer RT. North American freshwater leeches, exclusive of the Piscicolidae, with a key to all species 46. Urbana: University of Illinois Press; 1972.
8
Elliott JM, Mann KH. A key to the British freshwater leeches with notes on their life cycles and ecology. Cumbria : Hyperion Books, Freshwater Biol. Assoc. Sci. Publ 1979; 40: 1-72.
9
Sládeček V, Košel V. Indicator value of freshwater leeches (Hirudinea) with a key to the determination of European Species. 5, s.l. : Acta Hydrochimica et Hydrobiologica 1984; 12: 451-61.
10
Davies RW. Annelida: Leeches, Polychaetes and Acanthobdellids. In: Ecology and Classification of North American Freshwater Invertabrates (Thorp JH, AP Covich AP, editors). New York: Academic Press; 1991.p.437-79.
11
Neubert E, Nesemann H. Annelida, Clitellata: Branchiobdellida, Acanthobdellea, Hirudinea. Berlin : 6/2.Spektrum Akademischer Verlag 1999.p.176.
12
Sağlam N. Tatlı su ve deniz sülükleri teşhis anahtarı. Elazığ: Fırat Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Fırat Üniversitesi Basım Evi; 2004.
13
Geldiay R, Tareen IU. Bottom fauna of Gölcük Lake. 1. Population Study of Chironomids, Chaoborusand Oligochaeta. İzmir : E.Ü.F.F. İlmi Raporlar Serisi 1972; 137: 15.
14
Sağlam N. Investigation of external parasites on fish caught in Lake Keban. Elazığ: Fırat University 1992.p.50.
15
Ustaoğlu MR, Balık S, Sarı HM, Özbek M. Tahtalı Baraj havzasının (Gümüldür-İzmir) Hirudinea faunası. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 1998; 15: 111-6.
16
Balık S, Ustaoğlu MR, Sarı HM. Kuzey Ege Bölgesi’ndeki akarsuların faunası üzerine ilk gözlemler. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 1999; 16: 289-99.
17
Sağlam N. First record of the leech Placobdella costata (Hirudinoidea: Glossiphonidae) in Turkey. Zoology in the Middle East 2001; 23: 113-8.
18
Ustaoglu MR, Balık S, Özbek M, Sarı HM. The freshwater leeches (Annelida-Hirudinea) of the Gediz catchment area (Izmir region). Zoology in the Middle East 2003; 29: 118-20.
19
Balık S, Ustaoğlu MR, Sarı HM, Özdemir Mis D, Aygen C, Taşdemir A, ve ark. Bozalan Gölü’nün (Menemen-İzmir) biyolojik çeşitliliği hakkında bir ön araştırma. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2006; 23: 291-4.
20
Özbek M, Sarı HM. Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki bazı göllerin Hirudinea (Annelida) faunası. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2007; 1-2: 83-8.
21
Özbek M, Balık S, Ustaoğlu MR. Batı Toros Dağları Üzerindeki Göllerin Hirudinea (Annelida) Faunası. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008; 25: 315-7.
22
Odabaşı DA, Sağır Odabaşı S, Akbulut M, Aşcıbaşı P, Bayrak GS, BAL D, Uluhan T. Biga Yarımadası Akarsularındaki Sülük Faunası (Hirudinea-Annelida) ve Dağılımı. Çanakkale : X. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi 2011.p.297.
23
Arslan N, Emiroğlu Ö. First record of parasitic annelida-hirudinea (Piscicola geometra Linnaeus, 1761) on Carassius gibelio (Bloch, 1782) in Lake Uluabat (Turkey). Kafkas Univ Vet Fak Derg 2011; 17: 131-3.
24
Ceylan M, Boyaci YÖ, Meke T, Inceoglu H, Kara A. A report of ectoparasite Piscicola geometra (Linnaeus, 1761)(Hirudinea: Rhynchobdellida) on roach (Rutilus rutilus (Linnaeus, 1758)) from Uluabat Lake. Turkiye Parazitol Derg 2011; 35: 207-9.
25
Koyun M. First report of Tracheliastes polycolpus (Copepoda: Lernaeopodidae) and Piscicola geometra L. 1761 (Annelida-Hirudinea) on Capoeta umbla at Murat River, Turkey. Asian J Anim Vet Adv 2011; 6: 966-70.
26
Sağlam N. Bazı tıbbi sülüklerin (Hirudo Medicinalis L., 1758 ve Hirudo Verbana Carena, 1820) ihracatı, korunması ve sürdürülebilirliği. Journal of Fisheries Sciences.com 2011; 5: 1-15.
27
Arslan N, Öktener A. A general review of parasitic Annelida (Hirudinea) recorded from different habitats and hosts in Turkey. Turk J Zool 2012; 36: 141-5.
28
Ceylan M, Çetinkaya O, Küçükkara R, Akçimen U. Reproduction efficiency of the medicinal leech Hirudo verbana Carena, 1820. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 2015; 15: 411-8.
29
Kazancı N, Ekingen P, Dügel M, Türkmen G. Hirudinea (Annelida) species and their ecological preferences in some running waters and lakes. Int. J. Environ. Sci. Technol 2015; 12: 1087-96.
30
Koyun M, Tepe Y, Mart A. First record of Piscicola geometra (Annelida, Hirudinea) on some species of Cyprinidae from Euphrates-Tigris basin in Turkey. Journal of Fisheries and Aquatic Science 2015; 10: 575-80.
31
Saglam N, Saunders R, Lang SA, Shain DH. A new species of Hirudo (Annelida: Hirudinidae): Historical Biogeography of Eurasian Medicinal Leeches. BMC Zoology 2016; 1.
32
Ceylan M, Çetinkaya O. Investigation on the Collection and Economy of Medicinal Leeches from Wetlands Around Lake Eğirdir, Turkey. Turkiye Parazitol Derg 2017; 41: 96-101.
33
Özkan N. Colonization of fresh water leech Erpobdella octoculata Linnaeus, 1758 (Annelida: Hirudinida) in different habitats in Tunca River, Edirne. Fresenius Environmental Bulletin 2018; 27: 4743-50.
34
Saglam N, Özbay Ö, Demir T, Balcı M, Pala A, Kılıç A. Effect of Water Quality on Monthly Density Variation of the Endangered Southern Medicinal Leech Hirudo verbana Carena, 1820 (Hirudinea: Arhynchobdellida: Hirudinidae). Acta Zoological Bulgarica 2018; 70: 433-41.
35
Kaçmaz D. Investigation of Hirudinea (Annelida) Fauna of inland waters in Edirne Province. Edirne : Trakya University Institute of Natural Sciences 2020.p.100. Available from: URL: https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/407665
36
Saglam N, Saunders R, Shain DH, Saidel WM. Detailed ultrastructure of the Hirudo (Annelida: Hirudinea) salivary gland. Micron 2020; 136: 102887.
37
Uğural B, Serezli R. Effects of various environments on number of cocoon and offspring in breeding of southern medicinal leech, Hirudo verbana Carena, 1820. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 2020; 37: 207-11.
38
Ayhan H, Özyurt Koçakoğlu N, Candan S. Functional morphology of the suckers and teeth of the medicinal leech Hirudo verbana Carena, 1820 (Annelida; Clitellata; Hirudinida): A scanning electron microscope study. Microscopy Research and Technique 2021; 84: 2930-5.
39
Ceylan M, Çetinkaya O. Size and structure of the Mediterranean medicinal leech, Hirudo verbana populations inhabiting wetlands around Lake Eğirdir, Turkey. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 2021; 38: 437-47.
40
Ceylan M, Çetinkaya O, Kvist S. Function of the waterfowl nests as reproduction and living areas for leeches (Annelida: Hirudinea). Animal Reproduction Science 2021; 232: 106816.
41
Kutschera U, Elliott JM. The European medicinal leech Hirudo medicinalis L.: Morphology and occurrence of an endangered species. Zoosystematics and Evolution 2014; 91: 271-80.
42
Siddall ME, Trontelj P, Utevsky SY, Nkamany M, Macdonald III KS. Diverse molecular data demonstrate that commercially available medicinal leeches are not Hirudo medicinalis. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 2007; 274: 1481.
43
Todorov M, Grozeva S, Hubenov Z, Kenderov L, Trichkova T. Taxonomic status and distribution of medicinal leeches of the genus Hirudo L. (Hirudinea) in Bulgaria. Acta zool bulg 2016; 68: 171-82.
44
Utevsky S, Zagmajster M, Atemasov A, Zinenko O, Utevska O, Utevsky A, et al. Distribution and status of medicinal leeches (genus Hirudo) in the Western Palaearctic: anthropogenic, ecological, or historical effects? Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems 2010; 20: 198-210.
45
Mack J, Kvist S. Improved geographic sampling provides further evidence for the separation of Glossiphonia complanata and Glossiphonia elegans (Annelida: Clitellata: Glossiphoniidae). Journal of Natural History 2019; 53: 335-50. https://doi.org/10.1080/00222933.2019.1590658
46
Demirtaş M, Şenel Ü. Terkos Gölü’ndeki bazı balıklarda (cyprinidae) Piscicola geometra L., 1761 enfestasyonun mevsimsel dağılımı. KSÜ Doğa Bil Derg 2012; 15: 52-8.
47
Woke GN, Eze NC. Effect of physico-chemical parameters of water containing leech in University of Port Harcourt community Abuja, Port Harcourt. Global Journal of Pure and Applied Sciences 2014; 20: 135-8.
48
Koperski O. Testing the suitability of leeches (Hirudinea, Clitellata) for biological assessment of lowland streams. 1, s.l. Polish Journal of Ecology 2005; 53: 65-80.
