ÖZET

Amaç:

Pediculus humanus capitis’in neden olduğu baş biti enfestasyonu (BBE), dünya çapında, özellikle ilköğretim çağı çocuklarında önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışmanın amacı, İstanbul’da sosyo-ekonomik düzeyi düşük bir bölgeden iki ilköğretim okulunda BBE düzeyini, ilişkili etmenleri ve ailelerin BBE ile ilgili bilgi düzeyleriyle tutumlarını araştırmaktır.

Yöntemler:

Çalışma öncesi çocuklar ve velilere yönelik bir anket formu oluşturulmuş okuldaki tüm çocukların velilerine ulaştırılmıştır. Çalışmaya katılması ailelerince onaylanan 6 ila 12 yaş arası toplam 340 ilkokul öğrencisi, okullarında özel taraklarla taranarak BBE yönünden incelenmiştir. Cevaplanmış 951 ankete verilen cevaplar SPSS^® 17.0 programı kullanılarak ki-kare testiyle değerlendirilmiş ve p<0,05 düzeyi farklar anlamlı kabul edilmiştir.

Bulgular:

Çalışmaya katılan erkek çocuk sayısı kızlardan biraz daha yüksekti (176’ya 164). Özel taraklarla yapılan incelemede, 340 çocuğun 32’sinde (%9,4) BBE saptandı; bunların 7’sinde erişkin bitler, 25’inde ise sadece yumurtalar tespit edildi. Kızlardaki BBE oranı erkeklerden çok daha yüksek bulundu (%16,4’e karşılık %2,8). Velilerce doldurulup gönderilen toplam 951 anketin analizinde, BBE ile anlamlı fark sadece, ters yönlü olarak, haftalık banyo sayısı arasında saptandı (p<0,05). Anne veya babanın eğitimi, gelir durumu, çocuk sayısı, hayvanlarla temas etme ile saç biti enfestasyonu arasında anlamlı bir fark bulunmadı (p>0,05).

Sonuç:

BBE, özellikle ilköğretim çağındaki kız çocuklarında halen sık görülen bir sağlık sorunudur. Aileler BBE’nin önlenmesinde hijyenin rolünün farkındalar, ancak düşük sosyo-ekonomik kaynaklar bu konuda önemli birer belirleyici durumundadır. İlköğretim okullarında, yöneticiler ve ailelerle iş birliği yapılarak düzenli aralıklarla gerçekleştirilecek BBE kontrolleri ve eğitim çalışmaları şüphesiz çocuklarda BBE insidansını düşürmekte yararlı olacaktır.

References

Reed DL, Light JE, Allen JM, Kirchman JJ. Pair of lice lost or parasites regained: the evolutionary history of anthropoid primate lice. BMC Biol 2007; 5: 7.

Özkan Ö, Hamzaoğlu O, Yavuz M. Türkiye'de Pedikulozis Kapitis Prevalansı ve Yönetimi: Sistematik Derleme [The Prevalence and Management of Pediculosis Capitis in Turkey: A Systematic Review]. Turkiye Parazitol Derg 2015; 39: 135-46.

Cummings C, Finlay JC, MacDonald NE. Head lice infestations: A clinical update. Paediatr Child Health 2018; 23: e18-e24.

Medina Á, López D, Vásquez LR. Severe pediculosis capitis in a nursery school girl. Biomedica. 2019; 39: 631-8.

Lowenstein EJ, Parish LC, Van Leer-Greenberg M, Hoenig LJ. The darker side of head lice infestations. Clin Dermatol 2022; 40: 81-4.

Amanzougaghene N, Akiana J, Mongo Ndombe G, Davoust B, Nsana NS, Parra HJ, et al. Head Lice of Pygmies Reveal the Presence of Relapsing Fever Borreliae in the Republic of Congo. PLoS Negl Trop Dis 2016; 10: e0005142.

Boutellis A, Mediannikov O, Bilcha KD, Ali J, Campelo D, Barker SC, et al. Borrelia recurrentis in head lice, Ethiopia. Emerg Infect Dis 2013; 19: 796-8.

Boumbanda-Koyo CS, Mediannikov O, Amanzougaghene N, Oyegue-Liabagui SL, Imboumi-Limoukou RK, Raoult D, et al. Molecular identification of head lice collected in Franceville (Gabon) and their associated bacteria. Parasit Vectors 2020; 13: 410.

Piarroux R, Abedi AA, Shako JC, Kebela B, Karhemere S, Diatta G, et al. Plague epidemics and lice, Democratic Republic of the Congo. Emerg Infect Dis 2013; 19: 505-6.

Sunantaraporn S, Sanprasert V, Pengsakul T, Phumee A, Boonserm R, Tawatsin A, et al. Molecular survey of the head louse Pediculus humanus capitis in Thailand and its potential role for transmitting Acinetobacter spp. Parasit Vectors 2015; 8: 127.

Ozkan O, Sikar-Aktürk A, Mert K, Bilen N, Mumcuoğlu KY. Difficulties experienced by families following unsuccessful treatment of Pediculosis capitis: the mothers' perspective. Turkiye Parazitol Derg 2012; 36: 82-6.

Combescot-Lang C, Vander Stichele RH, Toubate B, Veirron E, Mumcuoglu KY. Ex vivo effectiveness of French over-the-counter products against head lice (Pediculus humanus capitis De Geer, 1778). Parasitol Res 2015; 114: 1779-92.

Polat ZA, Saygı G. Screening the Students of Primary Schools for Ectoparasites for the Second Time after One Year. Turkiye Parazitol Derg 2004; 28: 110-2.

Acıöz M, Öztürk T. Investigation of the Prevalence of Pediculus humanus capitis and Risk Factors in a Village in Isparta. Turkiye Parazitol Derg 2018; 42: 202-6.

Kaya OA, Elmacıoğlu S, Önlen C, Çelik E, Zerek A. Frequency of Pediculus capitis in a primary school students in Hatay. Mustafa Kemal University Medical Journal 2017; 8: 1-5.

Değerli S, Malatyalı E, Mumcuoğlu KY. Head lice prevalence and associated factors in two boarding schools in Sivas. Turkiye Parazitol Derg 2013; 37: 32-5.

Karakuş M, Arıcı A, Töz SÖ, Özbel Y. Prevalence of head lice in two socio-economically different schools in the center of Izmir City, Turkey. Turkiye Parazitol Derg 2014; 38: 32-6.

Karaaslan S, Yılmaz H. Van İli Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İlköğretim Okulu Öğrencilerinde Pediculus humanus capitis'in Yayılışı [The Distribution of Pediculus humanus capitis Among Primary School Pupils of the Turkish Chamber of Commerce and Stock Exchange Organisation in Van]. Turkiye Parazitol Derg 2015; 39: 27-32.

Aktürk AŞ, Özkan Ö, Gökdemir M, Tecimer S, Bilen N. The Prevalence of Pediculosis Capitis and Factors Related to The Treatment Success in Primary School Children and Their Family Members in Kocaeli. TAF Preventive Medicine Bulletin 2012; 11: 181-90.

Balcıoğlu İC, Yereli K, Tabak T, Girginkardeşler N, Oyur T, Muslu H, ve ark. Okullarda Düzenli Aralıklarla Gerçekleştirilen Kontroller Saç Biti (Pediculus capitis) İnsidansını Düşürmekte Yeterli Olabilir mi? Kafkas Univ Vet Fak Derg 2012; 18: A151-54.

Baghdadi HB, Omer EOM, Metwally DM, Abdel-Gaber R. Prevalence of head lice (Pediculus humanus capitis) infestation among schools workers in the Eastern Region, Saudi Arabia. Saudi J Biol Sci 2021; 28: 5662-6.

Baş Biti Enfestasyonu Prevalansının ve Ebeveynlerin Tedaviye İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi: İstanbul’daki Bir Okulda Yürütülen Epidemiyolojik Bir Çalışma

ÖZET

References