ÖZET

Amaç:

Sıtma, Plasmodium cinsi parazitlerle enfekte olmuş Anopheles cinsi dişi sivrisinekler tarafından bulaştırılan önemli bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu araştırmada, Antalya ilinde sıtma mücadelesine yönelik sürdürülecek çalışmalara katkı sunulması amaçlanmıştır.

Yöntemler:

Bu çalışmada, Antalya İl Sağlık Müdürlüğü’nden elde edilen 2012-2017 yıllarına ait sıtma verileri kullanılmıştır. Sıtma olguları yıllara, aylara, yaş gruplarına, cinsiyete, parazit türlerine ve kaynaklarına göre değerlendirilmiştir.

Bulgular:

Altı yıllık bu dönemde, toplam 1905 kan örneği incelenmiş ve 36 (%1,89) sıtma olgusu rapor edilmiştir. Olguların en fazla Haziran ve Ağustos aylarında [(beşer olgu %13,89)] meydana geldiği görülmüştür. Olguların %94,44 oranında (34 olgu) 15 yaş ve üzeri kişilerde görüldüğü tespit edilmiştir. Olguların %83,33’ü (30 olgu) erkek, %16,67’si (6 olgu) kadındır. Sıtma olgularının çoğundan sorumlu hastalık etkeni P. falciparum (%80,55, 29 olgu) olup, bunu P. vivax (%11,11, 4 olgu), P. ovale (%5,56, 2 olgu) ve P. malariae (%2,78, 1 olgu) takip etmektedir. Sıtma olgularının tamamı yurt dışı kaynaklıdır.

Sonuç:

Sıtmanın kontrolü için, hastalığın erken tanı ve tedavisine yönelik çalışmaların ve entegre sivrisinek mücadelesinin kesintisiz olarak sürdürülmesi gerekmektedir.

References

Ser Ö, Çetin H. Evaluation of malaria cases in Antalya between 2001 and 2011. Turkiye Parazitol Derg 2012;36:4-8.

World Health Organization. World malaria report 2011. Geneva: WHO Press; 2011.

Verra F, Angheben A, Martello E, Giorli G, Perandin F, Bisoffi Z. A systematic review of transfusion-transmitted malaria in non-endemic areas. Malar J 2018;17:36.

Akdur R. Sıtma eğitim notları. Ankara: Cem Web Ofset Ltd Şti 1997.

Mejia GA, Alvarez CA, Pulido HH, Ramírez B, Cardozo C, Suárez Y, et al. Malaria in a liver transplant recipient: A case report. Transplant Proc 2006;38:3132-4.

Service M. Medical entomology for students. 5th ed. New York: Cambridge University Press; 2012.

Sinka ME, Bangs MJ, Manguin S, Rubio-Palis Y, Chareonviriyaphap T, Coetzee M, et al. A global map of dominant malaria vectors. Parasit Vectors 2012;5:69.

Alten SB, Çağlar SS, Özer N. Malaria and its vectors in Turkey. European Mosq Bull 2000; 7: 27-33.

World Health Organization. World malaria report 2017. Geneva: WHO Press; 2017.

İnanç T, Kuk S, Yazar S. The epidemiology of malaria in Çorum between 2006 and 2011. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2012;18:A97-A99.

Wongsrichanalai C, Barcus MJ, Muth S, Sutamihardja A, Wernsdorfer WH. A review of malaria diagnostic tools: microscopy and rapid diagnostic test (RDT). Am J Trop Med Hyg 2007;77:119-27.

Tangpukdee N, Duangdee C, Wilairatana P, Krudsood S. Malaria diagnosis: A brief review. Korean J Parasitol 2009;47:93-102.

World Health Organization. A global brief on vector-borne diseases. Geneva: WHO Press; 2014.

World Health Organization. World malaria report 2016. Geneva: WHO Press; 2016.

Eskiocak M, Karababa AO, Ceylan A, Saka G, Çiçek M. Mardin-Savur ilçesi sıtma salgınını inceleme ve değerlendirme raporu. 1. baskı. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları 2012. ISBN 978-605-5867-67-6.

Özbilgin A, Topluoglu S, Es S, Islek E, Mollahaliloğlu S, Erkoc Y. Malaria in Turkey successful control and strategies for achieving elimination. Acta Trop 2011;120:15-23.

Uyar Y, İnanç T, Serkan S, Kuk S, Yazar S. The epidemiology of Malaria in Kayseri between 2001 and 2013. Turkiye Parazitol Derg 2015;39:86-9.

Yentür-Doni N, Yıldız-Zeyrek F, Seyrek A, Şimşek Z, Gürses G, Topluoğlu S. Evaluation of epidemiological data of malaria between 2001-2011 in Sanliurfa, Turkey. Mikrobiyol Bul 2016;50:307-14.

Çulha G, Yıldız-Zeyrek F, Önlen Y, Yentür-Doni N. Determination of imported malaria cases in Hatay by the use of molecular methods. Mikrobiyol Bul 2018;52:206-13.

Sağmak-Tartar A, Akbulut A. Epidemiological, Clinical, and Laboratory Evaluation of Plasmodium falciparum Malaria Cases Followed in Firat University Hospital: A 6-Year Retrospective Analysis. Turkiye Parazitol Derg 2018;42:1-5.

Aksoy-Gökmen A, Pektaş B, Öncel K, Özdemir OA, Çavuş İ, Özbilgin A. The investigation of malaria cases in Manisa between 2008-2012. Turkiye Parazitol Derg 2014;38:151-4.

Alver O, Ener B. The Epidemiology of Malaria in Bursa between 2013 and 2014. Turk Hij Den Biyol Derg 2018;75: 37-42.

Aydin MF, Sahin A. Malaria epidemiology in Mersin province, Turkey from 2002 to 2011. Iranian J Parasitol 2013;8:296-301.

Kuşcu F, Öztürk DB, Gül S, Babayiğit ML. The epidemiology of malaria in Adana between 2002 and 2012. Turkiye Parazitol Derg 2014;38:147-50.

Arslan F, Mert A, Batirel A, Inan A, Balkan II, Nazlican O, et al. Imported Plasmodium falciparum malaria in Istanbul, Turkey: risk factors for severe course and mortality. Trop Doct 2013;43:129-33.

Alver O, Atıcı E, Göral G. The epidemiology of malaria in Bursa-2009-2012. Turkiye Parazitol Derg 2014;38:81-4.

Sargın-Altunok E, Aynıoğlu A, Azak Karali E, Mutlu B, Willke A. Plasmodium falciparum malaria of foreign-origin in Kocaeli Province: Assessment of 16 cases. Klimik Dergisi 2016;29:86-89.

Antalya İlinde 2012-2017 Yılları Arasında Saptanan Sıtma Olgularının Değerlendirilmesi

ÖZET

References