ÖZET

Acanthamoeba türleri toprak ve tatlı sularda özgür yaşayan amiplerdir. Bunlardan bazıları burun ve diğer yollardan girip yerleşerek parazitik yaşama uyum sağlayabilmektedir. Bu durumda insanda granülomatöz amibik ensefalit (GAE), keratit, kronik sinüzit, otit gibi parazitozlara yol açabilir. GAE ölüme yol açabilirken, Acanthamoeba keratitinde gözün biri veya her ikisi birden kaybedilebilir. Bu çalışma yurt dışından (Viyana, Avusturalya) getirtilen Acanthamoeba castellanii ve A. hatchetti türleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Her iki türün kültüründe, besleyici değeri olmayan agar ve PPYG (Proteaz Pepton- Maya Özütü-Glukoz) besiyerleri kullanıldı. Çalışmada bu türlerin trofozoit ve kist şekilleriyle ilgili olarak şu noktalar üzerinde durulmuştur: (i). Aksenik kültürlerde gözlenen morfolojik özellikler, (ii). İki trofozoit arasında, önceki çalışmalarımızda da gözlediğimiz ve diğer bazı araştırıcıların da belirttikleri konjugasyon benzeri görünümlerinin izlenmesi, (iii). Trofozoitlerin çeşitli boyalarla boyanma özelliklerini inceleme. Gözlemlerimize göre: (i).. Aksenik sıvı besiyerinde birden fazla çekirdeğe sahip trofozoitlerin sayısı oldukça çoktur. (ii). Aynı besiyerinde aralarında ince bir köprü (veya kanal) oluşmuş trofozoitler gözlenmiştir. Bu birliktelik görünüşe göre en az 200 dakika sürmektedir. İnverted microscope altında sürdürülen gözlemde iki trofozoitle de çekirdek bölünmesinin gerçekleştiği (bu amiplerin çekirdek ve çekirdekcikleri canlı durumda görülebilmektedir) izlenimi edinilmiştir. Bu izlenim sonucunda da bu pazisyonda iki trofozoit arasında konjugasyon benzeri bir genetik materyal alış-verişi akla gelmektedir. (iii). Her iki Acanthamoeba türününde kullandığımız boyalarla (Heidenhain’in demirli hematoksilen, Giemsa, PAS, Masson Trikrom, Toludin-O gibi) boyanabildikleri görülmüştür.