Amaç:
Sıtma, yılda ~198 milyon hastada saptanan ve 367-755 bin arası insanın da ölümüne neden olan önemli bir tropikal hastalıktır. Son yıllarda geliştirilen real time Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) yöntemi ile aynı test içinde Plasmodium spp. saptanması ve tür ayrımı kontaminasyon riski en aza indirgenerek hızlı bir şekilde sağlanabilmektedir. Bu çalışmada, 18S rRNA geni hedefleyen real time PZR yöntemi kullanılarak aynı test içinde Plasmodium spp. saptanması ve tür ayrımının yapılması amaçlanmıştır.
Yöntemler:
Testin uygulanmasında tanısı mikroskopi ile doğrulanmış 15 sıtma pozitif hasta örneği (14 adet P. vivax, 1 adet P. falciparum) yanında P. falciparum, P. vivax, P. ovale ve P. malaria 18S rRNA gen bölgesini içeren pozitif plazmit kontroller kullanılmıştır. Negatif kontrol olarak sıtma negatif 15 insan DNA örneği kullanılmıştır.
Bulgular:
Real Time PZR sonuçlarına göre 15 sıtma hastasına ait örnekte Plasmodium spp. pozitif bulunmuş ve ayrıca erime eğrisi analizi sonucunda bu örneklerin 14’ünün P. vivax, birinin de P. falciparum olduğu saptanmıştır. Bunun yanında, real time PZR yöntemi ile deneysel olarak P. falciparum ve P. vivax sıtması olan hastalara ait birer DNA örneği karıştırıldığında P. falciplarum ve P. vivax miks enfeksiyonu başarılı bir şekilde saptanmıştır.
Sonuç:
Türkiye’de sıtma tanısı ve tür ayrımı yanında miks enfeksiyonların da saptanmasında mikroskobik yöntemler yanında real time PZR yönteminin de kullanımının yararlı olabileceği düşünülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Plasmodium falciparum, Plasmodium vivax, Plasmodium malaria, Plasmodium ovale, 18S rRNA geni, real time PZR