Özgün Araştırma

Entomopoksvirüsler ve Biyolojik Kontrol

  • Kazım SEZEN
  • Zihni DEMİRBAĞ

Gönderim Tarihi: 27.10.2005 Kabul Tarihi: 17.11.2005 Turkiye Parazitol Derg 2005;29(4):280-286

Poxviridae omurgalıları enfekte eden Chordopoxvirinae ve böcekleri enfekte eden Entomopoxvirinae olmak üzere iki alt familyaya ayrılır. Entomopoksvirüsler (EPVs) büyük (300-400 nm) oval şekilli virüslerdir. Genomları doğrusal, büyük, kovalent uçlu ve çift zincirli DNA molekülüdür (200-240 kbp). Entomopoxvirinae konağın türüne ve virion morfolojine göre 3 cinse ayrılır. Cins A Coleoptera takımı, cins B Lepidoptera ve Orthoptera takımı, cins C ise Diptera takımı böcekleri enfekte eder. Melolontha melolontha entomopoksvirüs (MmEPV) böcek hastalıkları ile ilişkili olarak izole edilen ilk poksvirüs’dür. Sonraları, birçok entomopoksvirüsün Coleoptera, Lepidoptera, Diptera, Hymenoptera ve Orthoptera takımlarına ait böcekleri enfekte ettiği bulunmuştur. Entomopoksvirüsler insanlarda deri lezyonları ve çiçek hastalığına sebep olan orthopoksvirüs ve mollusko poksvirüslerine çok benzerdirler. Bu nedenle entomopoksvirüsler replikasyon mekanizmalarının anlaşılması, gen ekspresyon vektörü ve zirai mücadele ajanı olarak kullanılması bakımından büyük öneme sahiptirler. Bu derleme makalede son yıllarda üzerinde önemli çalışmalar yapılan entomopoksvirüsler hakkında bilgiler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Entomopoksvirüs, Biyolojik Kontrol, Böcek Virüsleri