ÖZET

Bu çalışma, Afyonkarahisar’da yetiştirilen ve 3 değişik mezbahada kesilen 1001 adet sığır üzerinde yapılmıştır. Araştırma, mezbahalara haftada 2 kez gidilerek sığırların iç organları kistik ekinokokkozis yönünden incelenmesi ve enfekte organların imha kayıtlarının tutulmasıyla yapılmıştır. Çalışmada, 1001 tane sığırın 295 (%29,47)’inde Kistik Ekinokokkozis’e rastlanmıştır. Muayene edilen 255 dişi sığırın 113 (%44,31) tanesinde, 746 erkek sığırın 182 (%24,39) tanesinde Kistik Ekinokokkozis teşhis edilmiştir. Dişi hayvanlarda bu enfeksiyonun görülme oranının erkek hayvanlara göre daha yüksek olduğu belirlendi (t= -5.704; P<0.001). Genel olarak 130 (%44,06) sığırın sadece karaciğerinde, 91 (%30,85) sığırın sadece akciğerinde, 2 (%0,68) sığırın sadece kalbinde, bir sığırın sadece böbreğinde, 70 (%23,73) sığırın karaciğer ve akciğerinde, bir (%0,34) sığırın da kalp ve akciğerinde kistlere rastlandı. Dişi ve erkek sığırlar arasındaki karaciğer, akciğer ve karaciğer+akciğer’de Kistik Ekinokokkozis görülme oranları ayrı ayrı değerlendirildiğinde dişi sığırlarda görülme oranı erkek sığırlara göre daha fazladır (t= -8,58; P<0.001). Kistik Ekinokokkozis tespit edilen 43 tane karaciğer tüm olarak, 18 karaciğerin yarısı, 37 karaciğerin dörtte biri ve diğer enfekte karaciğerler de çeşitli derecelerde kısmen imha edildi. 44 tane akciğer tüm olarak, 13 akciğerin yarısı ve 21 akciğerin de dörtte biri; 3 tane kalp ve 1 tane böbrek imha edildi. Kistlerin fertilite oranı %5,42 olarak tespit edildi. Bu çalışmada, Afyonkarahisar’da sığırlarda Kistik Ekinokokkozis’in yaygınlığı belirlendi ve hastalıktan kaynaklanan ekonomik kayba dikkat çekildi.