Özgün Araştırma

Türkiye ve İran'da Çiftlik Hayvanlarına Bulaşan Echinococcus granulosus’un Karşılaştırmalı Genotiplenmesi

10.4274/tpd.galenos.2019.6117

  • Afshin Barazesh
  • Bahador Sarkari
  • Galip Sarısu
  • Mehdi Hami
  • Fattaneh Mikaeili
  • Abdulalim Aydın
  • Abdurrahman Ekici
  • Sepideh Ebrahimi

Gönderim Tarihi: 09.06.2019 Kabul Tarihi: 11.06.2019 Turkiye Parazitol Derg 2019;43(3):123-129 PMID: 31502802

Amaç:

Echinococcus granulosus, yaşam döngüsü paterni ve konak tiplerine göre çeşitlilik gösteren farklı suşlara sahiptir. Şimdiye kadar bu parazitin 10 genotipi, moleküler yöntemler kullanılarak tespit edilmiştir. Bu çalışmada, Türkiye ve İran’daki hayvanlarda E. granulosus metasestodlarının genotipik çeşitliliğinin değerlendirilmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Yöntemler:

İran’ın Doğu Azerbaycan eyaletindeki Bonab şehrindeki (30 koyun ve 30 sığır dahil olmak üzere 60 örnek) ve Türkiye’nin Van şehrindeki (15 koyun ve 15 sığır dahil olmak üzere 30 örnek) endüstriyel kesimhanelerinden hidatik kist ile enfekte toplam 90 hayvan karaciğeri ve akciğeri toplanmıştır. Protoskolekslerden veya germinal tabakalardan DNA çıkarıldı ve kısmi mitokondriyal sitokrom C oksidaz subunit 1 (cox1) ve NADH dehidrojenaz 1 (nad1) genlerini hedef alan polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) uygulandı. PCR ürünleri elektroforez jellerinden izole edildi ve dizilendi. Diziler, BioEdit yazılımı ve BLAST algoritması kullanılarak Genbank'taki mevcut dizilerin yanı sıra birbirleriyle karşılaştırıldı. Son olarak, filogenetik ağaçlar, Mega 7 yazılımı ve maksimum olasılık yöntemi kullanılarak cox1 ve nad1 parçalarının dizilerini karşılaştırarak inşa edildi.

Bulgular:

İran’dan alınan tüm örneklerde (%100) G1 genotipi tespit edildi. Türkiye’den alınan örneklerin 15’inde (%78,9) G1 genotipi, birinde (%5,3) G3 genotipi ve üçünde (%15,8) G1/G3 genotipi tespit edildi. Her iki ülkede de incelenen koyun ve sığır izolatlarında beş farklı haplotip belirlendi ve tüm izolatlar bir grupta kümelendi. Filogenetik analiz, tür içi genetik varyasyonların sırasıyla cox1 ve nad1 için %0,0-0,6 ve %0,0-1,4 olduğunu ortaya koydu.

Sonuç:

Her iki ülkedeki hayvanlarda en sık saptanan E. granulosus genotipi G1 genotipi (koyun suşu) idi. Bulgularımız, koyun-köpek döngüsünün bu iki bölgede E. granulosus’un önde gelen döngüsü olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, bölgesel ortak politikaların ve ikili işbirliğinin benimsenmesi, bu iki bölgede hayvanlarda olduğu kadar insanlarda da hastalığın kontrol edilmesine yardımcı olacaktır. Bu iki ülkede, E. granulosus’un insan izolatlarının genetik çeşitliliğini karşılaştırmak için daha fazla çalışma gereklidir.

Anahtar Kelimeler: Kist hidatik, hayvan, genotip, Türkiye, İran

Tam Metin (İngilizce)